Gablota 8
4 grudnia 2023
W ósmej gablocie znajdują się monety pochodzące z Węgier.
KRÓLESTWO WĘGIER
1. DUKAT (aranyforint), 1540 r.
Emitent: Król Ferdynand I (1526–1564), mennica Krzemnica (słow. Kremnica, węg. Körmöcbánya). Matka Boża występuje na monetach jako patronka Węgier, a św. Władysław był królem Węgier (1077–1095).
Na awersie: FERDINAND D – G R VNGARIE; Madonna z Dzieciątkiem siedząca na tronie, z półksiężycem pod stopami; poniżej, w otoku tarcza herbowa Austrii
Na rewersie: S LADISLAVS – REX 1540; św. Władysław z berdyszem na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni; po bokach w polu znak menniczy: inicjały K – B
AV; 22,0 mm; 3,54 g; Huszar 895; Friedberg28/26;
nr inw.: MG/N/675/36
2. DUKAT, 1582 r.
Cesarz Rudolf (1576–1608), mennica Krzemnica
Av.: RVDOL II D G RO – I S AV GE HV B R; Madonna
z Dzieciątkiem siedząca na tronie, z półksiężycem pod stopami;
poniżej, w otoku tarcza herbowa Austrii
Rv.: S LADISLAVS – REX 158Z; św. Władysław z berdyszem
na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni;
po bokach w polu znak menniczy: inicjały K – B
AV; 22,0 mm; 3,52 g; Huszar 1002; nr inw.: MG/N/675/265
3. DUKAT, 1588 r.
Cesarz Rudolf (1576–1608), mennica Krzemnica
Av.: RVDOL II D G RO – I S AV GE HV B R;
Madonna z Dzieciątkiem siedząca na tronie, z półksiężycem
pod stopami; poniżej, w otoku tarcza herbowa Austrii
Rv.: S LADISLAVS – REX 1588; św. Władysław z berdyszem
na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni;
po bokach w polu znak menniczy: inicjały K – B
AV; 22,0 mm; 3,46 g; Huszar 1002; nr inw.: MG/N/675/62
4. TALAR, 1582 r.
Cesarz Rudolf (1576–1608), mennica Krzemnica
Av.: RVDOL II – D G RO IM S AV GER HVN – BO REX;
napis rozdzielony tarczami herbowymi Austrii i Wegier;
popiersie cesarza w prawo
Rv.: ARCHI DVX AVS DVX BVRG MAR MORA 158Z;
ukoronowany, dwugłowy orzeł z jabłkiem królewskim
na piersi, miecz i berło w szponach; po bokach w polu
znak menniczy: inicjały K – B
AR; 40,5 mm; 28,60 g; Dav. 8066; Huszar 1030;
nr inw.: MG/N/675/527
5. TALAR, 1602 r.
Cesarz Rudolf (1576–1608), mennica Krzemnica
Av.: RVDOL II – D G RO IM S AV GER HVN – BO REX ;
popiersie cesarza w prawo
Rv.: ARCHIDVX AVS DVX BVRG MAR MORA 160Z;
ukoronowany, dwugłowy orzeł z jabłkiem królewskim
na piersi, miecz i berło w szponach; po bokach w polu
znak menniczy: inicjały K – B
AR; 43,0 mm; 28,03 g; Dav. 3013; Huszar 1030;
nr inw.: MG/N/675/524
6. DUKAT, 1613 r.
Cesarz Maciej II (1608–1619), mennica Krzemnica
Av.: MATTHI II D G – HVN BO REX; cesarz stojący w pozycji
3 w prawo, w koronie i płaszczu królewskim, z berłem
na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni;
po bokach w polu znak menniczy: inicjały K – B
Rv.: AR AV DV BV MA – MO CO TY 1613;
Madonna z Dzieciątkiem siedząca na tronie, z półksiężycem
pod stopami, otoczona promieniami; poniżej, w otoku tarcza
herbowa Austrii
AV; 23,0 mm; 3,48 g; Huszar 1082; nr inw.: MG/N/675/76
7. DUKAT, 1616 r.
Cesarz Maciej II (1608–1619), mennica Krzemnica
Av.: MATT D G R I S – A GE HV B RE – X; cesarz stojący
w pozycji 3 w prawo, w koronie i płaszczu królewskim,
z berłem na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim
w lewej dłoni; po bokach w polu znak menniczy inicjały: K – B
Rv.: AR AV DV BV MA – MO CO TY 1616; Madonna z Dzieciątkiem
Siedząca na tronie, z półksiężycem pod stopami, z berłem
opartym na prawym ramieniu; poniżej, w otoku dwupolowa tarcza
herbowa Węgier (po lewej cztery pasy, po prawej podwójny krzyż
wyrastający z korony na trzech górach)
AV; 22,2 mm; 3,47 g; Huszar 1083; Friedberg 81;
nr inw.: MG/N/675/248
8. DWUDUKAT, 1632 r.
Cesarz Ferdynand II (1619–1637), mennica Krzemnica
Av.: FERDINAN II D G – R – I S A G H B REX; cesarz stojący
w pozycji 3 w prawo, w koronie i płaszczu królewskim, z berłem
na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni;
po bokach w polu znak menniczy: inicjały K – B
Rv.: ARC AV DV BV MA – MO CO TY 1632; Madonna
z Dzieciątkiem siedząca na tronie, z półksiężycem pod
stopami, otoczona promieniami; poniżej, w otoku dwupolowa
tarcza herbowa Węgier (po lewej cztery pasy, po prawej krzyż
podwójny wyrastający z korony na trzech górach)
AV; 25,5 mm; 6,96 g; Huszar 1163; nr inw.: MG/N/675/50
9. TALAR, 1631 r.
Cesarz Ferdynand II (1619–1637), mennica Krzemnica
Av.: FERDINAND – D G RO I S AVG GER HV – BOH REX;
napis rozdzielony tarczą herbową Węgier i małą Madonną
z Dzieciątkiem; popiersie cesarza w prawo, w wieńcu laurowym
Rv.: ARCHIDVX AVS DVX BVR MAR MOR CO TYR 1631;
ukoronowany, dwugłowy orzeł z ukoronowaną tarczą
herbową na piersi, otoczoną łańcuchem Orderu Złotego
Runa, miecz i berło w szponach; po bokach, w polu
znak menniczy: inicjały K – B
AR; 45,0 mm; 28,16 g; Dav. 3129; Huszar 1179;
nr inw.: MG/N/675/466
10. PÓŁTALAR (½ talara), 1633 r.
Cesarz Ferdynand II (1619–1637), mennica Krzemnica
Av.: FERDINAND – D G RO IM S AV GE HV – BOH REX;
napis rozdzielony tarczą herbową Węgier i małą Madonną
z Dzieciątkiem; popiersie cesarza w prawo, w wieńcu laurowym
Rv.: ARCHID AV DV BV MA MOR CO TYR 1633;
ukoronowany, dwugłowy orzeł z ukoronowaną tarczą herbową
na piersi, otoczoną łańcuchem Orderu Złotego Runa, miecz
i berło w szponach; po bokach, w polu znak menniczy: inicjały K – B
AR; 36,5 mm; 14,51 g; Dav. 3129; Huszar 1186;
nr inw.: MG/N/675/582
11. DUKAT, 1635 r.
Cesarz Ferdynand II (1619–1637), mennica Baia Mare
(węg. Nagybánya)
Av.: FER II D G R I S A – GE HV BO REX; znak menniczy: ;
cesarz stojący w pozycji 3 w prawo, w koronie
i płaszczu królewskim, z berłem na prawym ramieniu
i jabłkiem królewskim w lewej dłoni; po bokach w polu
znak menniczy: inicjały N – B
Rv.: AR AV DVX BVR – COM TYR 1635; Madonna z Dzieciątkiem
siedząca na tronie, z półksiężycem pod stopami, otoczona
promieniami; poniżej, w otoku dwupolowa tarcza herbowa
Węgier (cztery pasy, po prawej krzyż podwójny wyrastający
z korony na trzech górach)
AV; 21,5 mm; 3,47 g; Huszar 1168; nr inw.: MG/N/675/46
12. PÓŁTALAR (½ talara), 1646 r.
Cesarz Ferdynand III (1637–1657), mennica Krzemnica
Av.: FERDINAND – III D G RO I S AVG GER HV – BOH REX;
napis rozdzielony tarczą herbową Węgier i małą Madonną
z Dzieciątkiem; popiersie cesarza w prawo, w wieńcu laurowym
Rv.: ARCHID AVS DV BVR MAR MO CO TYR 1646;
ukoronowany, dwugłowy orzeł z ukoronowaną tarczą
herbową na piersi, otoczoną łańcuchem Orderu Złotego Runa,
miecz i berło w szponach; po bokach w polu znak
menniczy inicjały: K – B
AR; 36,0 mm; 14,17 g; Dav. 3198; Huszar 1253;
nr inw.: MG/N/675/556
WSCHODNIE KRÓLESTWO WĘGIER
13. DUKAT, 1540 r.
Król Jan Zápolya (1556/59–1571), mennica Kluż (węg. Kolozsvár)
Av.: IOANNES D G – R HVNGARIE; siedząca Madonna
z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, z półksiężycem
pod stopami; poniżej, w otoku herb rodu Zápolya w tarczy (wilk)
Rv.: S LADISLAVS – REX 1540; św. Władysław z berdyszem
na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni;
po bokach w polu znaki mennicze: herb Kolozsváru – jednorożec
i inicjały F – [G]
AV; 22,0 mm; 3,46 g; Resch 24; nr inw.: MG/N/675/145
Jednorożce były symbolem dziewictwa oraz Maryi. Jednorożec
znajdował się w herbach biskupów węgierskich.
KSIĘSTOW SIEDMIOGRODU
14. DUKAT, 1588 r.
Książę Zygmunt Bathory (1581–1597, 1598–1599, 1601, 1601–1602, †1613),
mennica Sybin (rum. Sibiu, węg. Nagyszeben)
Av.: MONE TRAN – IL – SIGI B D S; św. Władysław z berdyszem
na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni; po
bokach w polu data 15 – 88
Rv.: PATRONA – VNGARIE ; znak menniczy: ; siedząca Madonna z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, z półksiężycem pod stopami
AV; 23,0 mm; 3,51 g; Resch 18; Friedberg 152; nr inw.: MG/N/675/110
15. DUKAT, 1596 r.
Książę Zygmunt Bathory (1581–1597, 1598–1599, 1601, 1601–1602, †1613),
mennica Baia Mare (węg. Nagybánya);
Av.: SIGISMVND – BATHORI ; siedząca Madonna
z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, z półksiężycem
pod stopami; poniżej, w otoku tarcza herbowa rodu Batorych –
wilcze zęby pomiędzy różami –
Rv.: S LADISLAV – S – REX 1596; św. Władysław z berdyszem
na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej dłoni;
po bokach w polu znak menniczy: N – B
AV; 22,5 mm; 3,34 g; Resch 218, Friedberg 152;
nr inw.: MG/N/675/201
16. TALAR, 1597 r.
Książę Zygmunt Bathory
(1581–1597, 1598–1599, 1601, 1601–1602, †1613),
mennica Baia Mare
Av.: SIGISMVNDVS D G TRANSYLVANI;
popiersie księcia w prawo, z berłem na ramieniu;
w polu po prawej znak menniczy:
Rv.: MOLDAVI WALA TRAN S R I PRIN 1 5 9 7;
ukoronowana tarcza herbowa rodu Batorych (wilcze zęby),
położona na krzyżu; po bokach w polu znak menniczy: N – B
AR; 39,0 mm; 29,45 g; Dav. 8808; nr inw.: MG/N/675/351
17. DUKAT, 1610 r.
Książę Gabriel Bathory (1608–1613), mennica Baia Mare
Av.: GABRIEL D G PR – IN TRAN ET SI; św. Władysław
z berdyszem na prawym ramieniu i jabłkiem królewskim w lewej
dłoni; po bokach w polu znak menniczy inicjały: N – B
Rv.: PATRONA HVNGARI 1610 ; siedząca Madonna
z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, z półksiężycem
pod stopami
AV; 20,5 mm; 3,42 g; Resch 66; nr inw.: MG/N/675/167
18. DUKAT, 1621 r.
Król Gabriel Bethlen (1613–1629), mennica Krzemnica
Av.: GAB D G EL HV – DA CR SC REX; popiersie króla z berłem na
prawym ramieniu, w zbroi w typie anima (złożona z zachodzących
na siebie płytek zapewniających swobodę ruchów); po bokach
w polu znak menniczy inicjały: K – B
Rv.: TRANS PR ET – SIC COM 1621; siedząca Madonna
z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, z półksiężycem pod stopami;
poniżej, w otoku dwupolowa tarcza herbowa Węgier (cztery pasy
/ krzyż podwójny)
AV; 23,0 mm; 3,50 g; Resch 65; Friedberg 193; nr inw.: MG/N/675/9
19. DUKAT, 1622 r.
Król Gabriel Bethlen (1613–1629), mennica Baia Mare
Av.: GAB D G E HV – DA CR S REX znak menniczy: ;
popiersie króla w prawo
Rv.: PRIN TRANS ET – SIC COMES 1622; siedząca Madonna
z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, z półksiężycem pod
stopami; poniżej, w otoku dwupolowa tarcza herbowa Węgier
(cztery pasy / krzyż podwójny); po bokach w polu znak
menniczy inicjały: N – B
AV; 21,6 mm; 3,47 g; Resch 159; nr inw.: MG/N/675/162
20. POLTURA, 1638 r.
Książę Jerzy Rakoczy (1630–1648), mennica nieznana
Av.: G RA D G – PR TRAN; znak wartości: 3; ukoronowana,
pięciopolowa tarcza herbowa: Szeklerów (Słońce i Księżyc),
Wołoszczyzny (orzeł), Sasów (siedem wież symbolizujących
warowne miasta siedmiogrodzkie), w polu sercowym –
Rakoczych (orzeł)
Rv.: MONE NO – RE TRAN; znak menniczy: ;
jabłko królewskie, w środku liczba Z4; po bokach
w polu data 3 – 8
AR; 19,5 mm; 1,14 g; Resch 27; RNM8 16/9;
nr inw.: MG/N/675/2108
Monety te były naśladownictwem, popularnych w Europie
Środkowej, polskich półtoraków.
Metryczka
Wytworzono: | 2023-12-04 08:28 | przez: |
---|---|---|
Opublikowano: | 2023-12-04 14:35 | przez: Paulina Lemańska |
Podmiot udostępniający: | Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie | |
Odwiedziny: | 279 |
Rejestr zmian
- Brak wpisów.